Wat doet een impeller?

Tegenwoordig zijn de meeste buitenboordmotoren watergekoeld. Er zijn nog enkele oude motoren welke luchtgekoeld zijn. De impeller is een schoepenwieltje dat zich in het waterpomphuis bevindt. De waterpomp bevindt zich in het staartstuk van de motor. Het schoepenwieltje pompt vaarwater vanuit het staartstuk omhoog naar het motorblok. Dit water gaat door het motorblok heen en zorgt dat de motor gekoeld wordt tijdens het varen. Hier komt ook het waterstraaltje vandaan dat uit de achter- of zijkant van de buitenboormotor komt. Dit wordt ook wel de controlestraal genoemd. Als de impeller niet meer goed werkt, is er een kans op motorschade wat veel kosten met zich mee brengt.

Wanneer moet de impeller vervangen worden?

Een impeller zorgt dus voor de koeling van de buitenboordmotor. U kunt aan het controlestraaltje opmaken of het tijd is om de impeller te vervangen. In het ergste geval komt er helemaal geen water of alleen stoom uit de uitgang van het koelwater. Dit is een teken dat de impeller volledig vergaan is. Komt er minder water uit dan normaal gesproken? Dan is dit ook een teken dat de impeller zijn volledige werk niet meer doet. Ten slotte bestaat er de mogelijkheid dat het koelwater met schokken de motor verlaat. Dit komt waarschijnlijk doordat er een of meerdere schoepen van de impeller zijn afgebroken of vergaan.

Buiten het controlestraaltje is het zeker niet overbodig om eens per jaar de staat van de impeller te controleren, bijvoorbeeld voor de winterstalling. Als u deze controle uitvoert, is het aan te raden om meteen de staat van het waterpomphuis te controleren. Als deze erg oud is of de impeller eens verkeerd is gemonteerd, bestaat de kans dat de impeller in het waterpomphuis heeft gevreten. Dit vermindert ook de koelcapaciteit van de buitenboordmotor.

Tijdens de controle kunt u een verminderde impeller herkennen aan:

  •  Missende schoepen
  • Afgebroken of versleten delen van de schoepen
  • Scheurvorming in de schoepen

Impeller vervangen in 5 eenvoudige stappen!

Verwachte klustijd
20 minuten

Benodigde onderdelen
Impeller

Stap 1. Demonteer het staarstuk
Zet uw buitenboordmotor eerst op een standaard waar u gemakkelijk aan het staartstuk kan werken. De wijze van demontage kan verschillen bij diverse modellen buitenboordmotoren, maar het principe is hetzelfde. Maak eerst de schakelstang los. Bij het ene model verwijdert u eerst een rubber aan de zijkant van het staartstuk, bij de ander bevindt deze zich buiten de staart en er zijn ook modellen waar u deze kunt kunt tegenkomen als u de staart heeft losgehaald en deze een stukje heeft laten zakken.

Maak de bouten welke het staartstuk vasthouden los. U kunt nu het staartstuk laten zakken.

Stap 2. Demonteer de impeller en het waterpomphuis
Zoek voor het gemak een plek waar u het staartstuk rechtop kunt vastzetten. LET OP: Het staartstuk is van aluminium. Knijp deze niet te vast aan, anders breekt het.

Maak de (meestal 4) bouten los op het waterpomphuis. U kunt nu het huis naar boven van de as afschuiven. Vervolgens komt u de impeller tegen. Noteer de draairichting van de as. De impeller kunt u evenals het waterpomphuis boven van de as afschuiven. Let goed op dat u het spietje niet verliest! Deze zit tussen de impeller en de aandrijvende as.

 

Stap 3. Controleer de waterpomp
Naar mate van tijd bestaat de kans dat het impellerplaatje (waar de impeller op draait) en/of het waterpomphuis inslijten. Dit kunt u zien aan slijtsporen en een golvend/ribbelend oppervlakte. Als dit het geval is, is het aan te raden om een complete revisiekit te bestellen en alles te vervangen.

Zijn alle andere delen nog in goede staat? Dan is alleen de impeller vervangen voldoende.

Maak voor de volgende stap alle delen, ook in het staartstuk, even goed schoon zonder dit te beschadigen.

Stap 4. Monteer de nieuwe impeller
Leg het impellerplaatje weer op zijn plek. U kunt de nieuwe impeller over de as op zijn plek schuiven. Vergeet het spietje niet. Deze kunt u op zijn plek houden met een beetje zuurvrije vaseline. Vet ook meteen de nieuwe impeller met zuurvrije vaseline in.

Controleer de pakkingen en schuif het waterpomphuis over de as. Draai de aandrijfas in de genoteerde draairichting tijdens het terugplaatsen van het waterpomphuis. Dit zorgt ervoor dat de schoepen van de nieuwe impeller in de juiste richting gaan. Als dit verkeerd gedaan wordt, is de kans groot dat de impeller snel stuk gaat of niet werkt zoals hoort.

Vet de bouten van het waterpomphuis een beetje in om onderhoud in de toekomst eenvoudiger te maken. Draai het waterpomphuis vast.

Stap 5. Plaats het staartstuk terug
Bij het terugplaatsen van het staartstuk moet u op een paar dingen letten. Schuif de aandrijfas de buitenboordmotor in. Vervolgens plaatst u de schakelstang op zijn plek. Er bevindt zich nog een buis die van de motor naar beneden komt. Deze is voor het koelwater en moet worden aangesloten op het waterpomphuis. Als deze delen zijn aangesloten kunt u de aandrijfas en het staartstuk op zijn plek krijgen door de schroef heen en weer te bewegen. Draai het boutje van de schakelstang vast en zet het staartstuk weer vast.

Controleer of de buitenboordmotor goed in zijn vooruit, neutraal en achteruit schakelt. Test hierna in het water of de koeling goed werkt. Dit is te zien aan het controlestraaltje.

Als alles goed werkt, heeft u uw eigen impeller vervangen!

Tips voor behoud van de impeller

Start uw motor niet buiten het water. Dit zorgt voor een enorme slijtage en hierbij is de kans heel groot dat de impeller verbrandt.

Vaar niet door te ondiepe vaarwateren. Door te varen in te ondiep water zuigt de motor zand en modder aan van de boden. Het zand of modder schuurt door het hele koelsysteem en kan voor krassen zorgen, waardoor er dingen beschadigen en de werking niet meer optimaal is.